Η ομορφιά και η γραφικότητα των περισσότερων, ορεινών και μη, χωριών της χώρας μας είναι αδιαμφισβήτητα.
Στα περισσότερα από αυτά η φύση αποτελεί το τέλειο σκηνικό, πάνω στο οποίο «γράφονται» ιστορίες ανάμεσα σε λιθόστρωτα σοκάκια, με πέτρινα -πολλές φορές αρχοντικά- κτίρια, όμορφες και ανεπιτήδευτες πλατείες με αυθεντικούς και φιλόξενους ανθρώπους.
Είχατε αναρωτηθεί, όμως, ποτέ αν υπάρχουν χωριά με περίεργα ονόματα και πού οφείλεται αυτή η όχι και τόσο συνηθισμένη ονομασία τους; Παρακάτω ακολουθούν έξι από αυτά, τα οποία εκτός από τα άκρως ιδιαίτερα ονόματά τους, ξεχωρίζουν και για όλα τα χαρακτηριστικά που αναφέραμε παραπάνω και διακρίνουν ένα μεγάλο μέρος των χωριών της Ελλάδας, γενικότερα.
Βουτύρο, Ευρυτανία
Ένα πολύ όμορφο, γραφικό και καλοδιατηρημένο χωριό της Ευρυτανίας, είναι το Βουτύρο, σε απόσταση μόλις 9 χλμ. από το Καρπενήσι, το οποίο αποτελεί μια ήσυχη και γαλήνια επιλογή για αναζωογονητικές εξορμήσεις. Συναντάται σε υψόμετρο 820 μέτρων και διαθέτει μία μεγάλη και υπέροχη λιθόστρωτη πλατεία, όμορφα πέτρινα σπίτια και απίστευτη θέα στη φύση της περιοχής. Εδώ, μάλιστα, συναντάται και η μεγαλύτερη πέτρινη εκκλησία ολόκληρης της Ευρυτανίας, η Αγία Παρασκευή, η οποία χτίστηκε το 1926. Στην κορυφή του λόφου, δεσπόζει ο Άγιος Ιωάννης, απ’ όπου η θέα είναι πραγματικά του ονείρου.
Όσον αφορά στην ονομασία του, αυτή οφείλεται, σύμφωνα με κάποιες απόψεις, σε μία γυναίκα που ζούσε στο χωριό, η οποία έφτιαχνε και πουλούσε βούτυρο. Η γυναίκα, λόγω της ενασχόλησής της αποκαλούνταν «βουτύρω» και, έτσι, το χωριό ονομάστηκε Βουτύρο. Η σωστή προφορά του χωριού, σύμφωνα με την τοπική διάλεκτο είναι «στου Β’τύρ», ωστόσο με το πέρασμα των χρόνων αυτή απλοποιήθηκε ως Βουτύρο.
Αρκοχώρι, Ημαθία
Στην καρδιά του Βερμίου το Αρκοχώρι, που κυριολεκτικά σημαίνει το «χωριό της αρκούδας» με την παλαιότερη ονομασία του να είναι Αρκουδοχώρι, απέχει περίπου μία ώρα οδικώς από τη Θεσσαλονίκη και μόλις λίγα χιλιόμετρα από τη Νάουσα, είναι ένα πανέμορφο, γραφικό χωριό. Βρίσκεται πάνω σε μονοπάτια που άνοιγε στο πέρασμά της η αρκούδα τα παλιότερα χρόνια, στην οποία οφείλει και την ονομασία του. Τα κτίρια του χωριού ανακαινίστηκαν πριν από αρκετά χρόνια και πλέον αποτελεί έναν δημοφιλή εναλλακτικό προορισμό για όσους επιθυμούν να περάσουν λίγες μέρες μακριά από τους έντονους ρυθμούς της πόλης.
Με όμορφα στενά δρομάκια με εκπληκτική θέα στις απότομες, δενδροφυτεμένες πλαγιές του Βερμίου και με μια σειρά από παραδοσιακά καφενεία και εστιατόρια που προσφέρουν τοπικές λιχουδιές, το Αρκοχώρι είναι ένα αξιοθέατο που πρέπει να επισκεφθείτε, ειδικά το φθινόπωρο και το χειμώνα.
Αυτή την εποχή του χρόνου, οι πλαγιές που περιβάλλουν το χωριό παρουσιάζουν μια υπέροχη παλέτα ζωντανών φθινοπωρινών χρωμάτων. Στη συνέχεια, αυτά παγώνουν αργότερα με χιόνι, προσθέτοντας στη γοητεία της περιοχής. Το Αρκοχώρι βρίσκεται μόλις λίγα χιλιόμετρα από το διάσημο χιονοδρομικό κέντρο «3-5 Πηγάδια», ένα από τα καλύτερα χιονοδρομικά κέντρα της Ελλάδας, και αποτελεί την ιδανική απόδραση για όσους ξέρουν να απολαμβάνουν τις ομορφιές του βουνού.
Γάβρος, Καστοριά
Οι εικόνες που αντικρίζει κανείς στο Γάβρο της Καστοριάς παραπέμπουν περισσότερο σε κινηματογραφικό σκηνικό -σε αυτό άλλωστε έχει γυριστεί και μέρος της ταινίας «Τζέιμς Μποντ: Για τα μάτια σου μόνο»- με τα κόκκινα μισογκρεμισμένα και ερειπωμένα κτίσματα του χωριού, να δημιουργούν την εντύπωση ότι ο χρόνος έχει σταματήσει.
Το χωριό βρίσκεται στον οδικό άξονα που συνδέει την Καστοριά με τις υπέροχες Πρέσπες, μεταξύ των δύο διάσημων λιμνών τους –Ορεστιάδα και Πρεσπών– σε απόσταση περίπου 25 χλμ. βόρεια από την πόλη της Καστοριάς. Από το χωριό, μάλιστα, ξεκινάει και ο Λαδοπόταμος που καταλήγει στον Αλιάκμονα, με τις εικόνες που αντικρίζει κανείς κατά την διαδρομή να συγκλονίζουν.
Το όνομα του χωριού οφείλεται στο ομώνυμο δέντρο που απαντάται στα δάση της Σαρακίνας, με τις παλαιότερες ονομασίες του να είναι οι Γαβρέσι ή Γαμπρέσι. Μετά το τέλος του εμφυλίου οι κάτοικοί του το εγκατέλειψαν, προκειμένου να αναζητήσουν ένα καλύτερο αύριο για τους ίδιους και τις οικογένειές τους στην Αυστραλία και τον Καναδά.
Ο Γάβρος ανήκει στα λεγόμενα «πλίνθινα χωριά» της Καστοριάς, που δεν είναι άλλο από ένα «συγκρότημα» χωριών με μοναδικό πολιτισμικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, το οποίο οφείλεται στην πρώτη ύλη με την οποία έχουν χτιστεί τα σπίτια, αλλά και στο χαρακτηριστικό τους χρώμα.
Τα σπίτια στο Γάβρο χρονολογούνται από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, ενώ έχουν κατασκευαστεί από μάστορες με συγκεκριμένο τρόπο. Νερό, άχυρα και λάσπη από κοκκινόχωμα αποτελούν τον κορμό της κατασκευής τους.
Μαργαρίτες
Με όνομα που παραπέμπει σε όμορφες εικόνες, οι Μαργαρίτες, στην Κρήτη, ανταποκρίνονται πλήρως στις προσδοκίες που δημιουργούν στο άκουσμα μόνο του ονόματός τους. Το όμορφο χωριό του Ρεθύμνου κερδίζει αμέσως τους επισκέπτες του, τόσο με τις γραφικές και υπέροχες εικόνες που το χαρακτηρίζουν, όσο και με την ιδιαίτερη παράδοση που το χαρακτηρίζει.
Γνωστό και ως το χωριό των πιθαράδων, η αγγειοπλαστική παράδοση και δημιουργία των κατοίκων του είναι εμφανής σε κάθε γωνιά του. Στις Μαργαρίτες- που αρχικά λέγονταν Μαγαρίτες, από τη λέξη «μαγαρικός» δηλαδή αγγειοπλάστης αγγείων, από το «μεγαρικό κέραμος», πήλινο υδροδοχείο – ο επισκέπτης περπατά σε δρομάκια με μεγάλες πήλινες γλάστρες- τις περίφημες μαργαριτσανές στάμνες- έξω από κάθε σπίτι, κεραμικά κρεμασμένα στους τοίχους, πιθάρια που κοσμούν τους ανθοστολισμένους κήπους. Κι απολαμβάνει μια γωνιά της Κρήτης που είναι μαγνήτης τόσο για το υπέροχο τοπίο όσο και για τις δημιουργίες των ανθρώπων της.
Αρναία, Χαλκιδική
Η Αρναία είναι ένα υπέροχο, παραδοσιακό χωριό στη Χαλκιδική «βουτηγμένο» στην πλούσια φύση του όρους Χολομώντα. Χτισμένη αμφιθεατρικά στους πρόποδες του βουνού, περιβάλλεται από ένα καταπράσινο τοπίο γεμάτο με πλούσια δάση και τρεχούμενα νερά, που δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο -πόσο μάλλον τον επισκέπτη που έχει συνδυάσει τη Χαλκιδική μόνο με τις παραλίες της.
Στην ουσία, η Αρναία αποτελεί έναν «παραδοσιακό οικισμό» και «ιστορικό τόπο» –χαρακτηρίστηκε έτσι από το Υπουργείο Πολιτισμού το 1987– που ξεχωρίζει για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των κτιρίων της, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ως διατηρητέα- έργα τέχνης.
Και ενώ οι περισσότεροι, ίσως, να συνδυάζουν την ονομασία της περιοχής με τη λέξη αρνί, αυτή οφείλεται στην ένωση των λέξεων Αρνών και Αυγαίας (-Αρν από το Αρναί και -αία από το Αυγαία), καθώς κοντά στο σημερινό χωριό ήταν πιθανότατα χτισμένες οι δύο αρχαίες πόλεις των Αρνών και της Αυγαίας.
Κήποι, Ζαγόρι
Σε απόσταση 39 χλμ. από την πόλη των Ιωαννίνων, οι Κήποι βρίσκονται πάνω σε ένα λόφο, με βασικό χαρακτηριστικό του χωριού τους υπέροχους κήπους με τα πολύχρωμα λουλούδια και τα ευωδιαστά οπωροφόρα στις αυλές των παραδοσιακών σπιτιών του, στους οποίους οφείλει και την ονομασία του.
Οι Κήποι συναντώνται σε υψόμετρο 800 μέτρων αμφιθεατρικά χτισμένοι, ενώ ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του είναι και η ονειρική θέα που απολαμβάνει στο υπέροχο φυσικό τοπίο της περιοχής.
Πέτρινα σπίτια με χαγιάτια, λιθόστρωτα καλντερίμια, ένα πέτρινο ρολόι και ένα επιβλητικό καμπαναριό, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου του 1779 και η Μονή Μπάγιας που χρονολογείται από το 1620, καθώς και το μουσείο του Αγάπιου Τόλη με το υπέροχο λαογραφικό υλικό -με παραδοσιακές φορεσιές, οικιακά αντικείμενα και πλήθος άλλων εκθεμάτων- στα όσα συνθέτουν την ταυτότητα αυτού του υπέροχου χωριού του Ζαγορίου.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ενδιαφέρουν παρουσιάζουν και τα διάφορα γεφύρια διάσπαρτα στην περιοχή με πιο διάσημο και πολυφωτογραφημένο εκείνο του Κόκκορη, ενώ σε απόσταση αναπνοής από την είσοδο του χωριού συναντάται το τρίτοξο γεφύρι Καλογερικό, οι ντόπιοι το αποκαλούν και ως «κινούμενη κάμπια», το οποίο χρονολογείται από το 1748.
Η θέα στην κοιλάδα με την υπέροχη φύση της περιοχής και τα φημισμένα πέτρινα γεφύρια που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση, στα όσα σίγουρα μένουν χαραγμένα στη μνήμη των ταξιδιωτών.