Με την ιστορία χαμένη στην ομίχλη του χρόνου και τους θρύλους να σκορπούν την ασημόσκονη τους πάνω της, η «πέτρα του πεπρωμένου», αποτελεί το πιο ισχυρό σύμβολο της Σκωτίας και ένα από τα πιο μυστηριώδη κειμήλια.
Με την πρώτη ματιά δεν παραπέμπει σε τίποτα περισσότερο από μια ορθογώνια πέτρα από ερυθρό ψαμμίτη με εμφανή τα σημάδια του.
Όμως η αξία της είναι τέτοια που τη μετατρέπει σε εθνικό σύμβολο για τους Σκωτσέζους. Πάνω σε αυτήν στέφονταν για αιώνες οι μονάρχες της Σκωτίας και αργότερα με την Ένωση των Βασιλείων οι ηγεμόνες της Αλβιόνας στο αβαείο του Ουεστμίνστερ του Λονδίνου γεγονός που προσδίδει στο λίθο τεράστια συμβολική αξία.
Η καταγεγραμμένη ιστορία της πέτρας ξεκινάει στα 1296 , όταν ο Εδουάρδος Ι της Αγγλίας έκλεψε το «λίθο του πεπρωμένου» από τους Σκωτσέζους τους οποίους είχε μόλις κατακτήσει και έδωσε εντολή στους τεχνίτες του να τον ενσωματώσουν στο νέο θρόνο που θα κατασκεύαζαν για να τοποθετηθεί στο αβαείο του Ουεστμίνστερ. Εφεξής όλοι οι βασιλείς της Μεγάλης Βρετανίας έπρεπε να πατήσουν πάνω της κατά τη στέψη τους ακολουθώντας πιστά τα μονοπάτια του θρύλου.
Η πέτρα έχει διαστάσεις 66 επί 42.5 επί 26.7 εκατοστά και το βάρος της κατά προσέγγιση είναι 152 κιλά. Φέρει δυο σιδερένιους κρίκους σε κάθε μια από τις στενές πλευρές της για τη μεταφορά και έναν πρόχειρα χαραγμένο σταυρό στην επιφάνεια της.
Οι Σκωτσέζοι δεν έπαψαν ποτέ να ζητούν την επιστροφή του εθνικού τους κειμηλίου και τα Χριστούγεννα του 1950 μια ομάδα τεσσάρων φοιτητών άρπαξε την πέτρα από το Αβαείο. Τρεις μήνες αργότερα εντοπίστηκε στο ιερό του αβαείου του Αρμπρόαθ τυλιγμένη σε μια σημαία της Σκωτίας σπασμένη όμως, πιθανότατα κατά τη μεταφορά. Ο «λίθος του πεπρωμένου» επέστρεψε στο Λονδίνο και τοποθετήθηκε εκ νέου στο θρόνο του αβαείου του Ουεστμίνστερ όπου και χρησιμοποιήθηκε για την ενθρόνιση της Βασίλισσας Ελισάβετ το 1953.
Αγια Πέτρα
Στα 1996 η πέτρα επέστρεψε επισήμως στη Σκωτία όπου έγινε δεκτή με τιμές αρχηγού κράτους με τον όρο να γυρίζει στο Λονδίνο κάθε φορά που στέφεται ένας νέος μονάρχης. Οι θρύλοι που συνοδεύουν την διάσημη πέτρα είναι πάμπολλοι.
Για κάποιους αποτελούσε τον λίθο του Ιακώβου έναν από εκείνους που χρησιμοποίησε ως μαξιλάρι στη Χαρράν της Μεσοποταμίας όπως περιγράφεται στη Γένεση (28:10–22) ενώ για άλλους είναι κομμάτι ενός μετεωρίτη που έπεσε κάποια στιγμή στο απώτατο παρελθόν στη Σκωτία.
Αυτό που είναι στα σίγουρα γνωστό είναι ότι η πέτρα βρίσκονταν αρχικά στο ερειπωμένο σήμερα αβαείο στο Σκόουν κοντά στο Περθ της Σκωτίας όπως αναφέρεται σε ιστορικά κείμενα του 14ου αιώνα.
Εκεί, στο αβαείο του Σκόουν φαίνεται ότι γίνονταν η στέψη των Σκωτσέζων ηγεμόνων με τον πρώτο που αναφέρει ο θρύλος ο οποίος γονάτισε πάνω στην «πέτρα του πεπρωμένου» να μνημονεύεται ως ο Φέργκους, γιος του Έρκ, ο πρώτος Σκωτσέζος Βασιλιάς, ο οποίος για το σκοπό της στέψης του μετέφερε την πέτρα από την Ιρλανδία. Αξιοσημείωτο ως προς την εξέλιξη του θρύλου είναι ότι ένα από τα παραδοσιακά ονόματα της Ιρλανδίας είναι «το νησί του πεπρωμένου».
Έχει ενδιαφέρον ότι σύμφωνα με γεωλογικές μελέτες ο λίθος που μετέφερε ο Εδουάρδος Ι ως λάφυρο από τη Σκωτία στο Ουεστμίνστερ έχει ως πηγή του τα λατομεία της περιοχής του Σκόουν ενώ για την αυθεντικότητα της συγκεκριμένης πέτρας έχουν υπάρξει κατά καιρούς αρκετές αμφισβητήσεις. Σε κάθε περίπτωση η πέτρα ενσωματώθηκε στον ξύλινο θρόνο γνωστό ως «του Βασιλιά Εδουάρδου» στον οποίο έχει γίνει η στέψη όλων των ηγεμόνων της Αλβιόνας.
Το αν ήταν όμως η πραγματική πέτρα του πεπρωμένου των Σκωτσέζων ή ένα αντίγραφο που έφτιαξαν οι μοναχοί του Σκόουν για να τον ξεγελάσουν πετώντας την πραγματική στον ποταμό Τάι ή θάβοντας την σε έναν γειτονικό λόφο, όπως θέλει ο θρύλος όσων αμφισβητούν την αυθεντικότητα του κειμηλίου, είναι μάλλον δύσκολο, αν όχι αδύνατον να αποδειχτεί. Για την ιστορία, η πέτρα έχει διαστάσεις 66 επί 42.5 επί 26.7 εκατοστά και το βάρος της κατά προσέγγιση είναι 152 κιλά. Φέρει δυο σιδερένιους κρίκους σε κάθε μια από τις στενές πλευρές της για τη μεταφορά και έναν πρόχειρα χαραγμένο σταυρό στην επιφάνεια της.
